Tật nghiến răng nguy hiểm như thế nào?
Tật nghiến răng, mặc dù có vẻ như chỉ là một thói quen nhỏ, nhưng thực tế lại có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đối với sức khỏe răng miệng và thậm chí là sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một số nguy hiểm tiềm ẩn của nghiến răng:
- Đau Nhức Hàm và Khớp Thái Dương Hàm: Nghiến răng có thể gây đau nhức hàm từ nhẹ đến nặng, tạo ra tiếng lục cục khi ăn uống, và có thể dẫn đến khó khăn khi há miệng.
- Mòn và Hư Hại Răng: Áp lực từ việc nghiến chặt có thể gây mòn răng, nứt vỡ răng, lộ ngà răng, và gây ê buốt. Nghiến răng mãn tính còn có thể dẫn đến tổn thương tủy, làm răng lung lay và cuối cùng là mất răng.
- Rối Loạn Cấu Trúc Mô Khớp và Mỏi Cơ Hàm: Thường xuyên nghiến răng có thể gây rối loạn cấu trúc mô khớp, mỏi cơ hàm, và kích hoạt cơn đau đầu, đau cổ. Nó cũng tăng nguy cơ phát triển rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ).
- Ảnh Hưởng Đến Phục Hình Răng: Nếu bạn có các phục hình răng như trám răng, răng sứ thẩm mỹ, hoặc cấy ghép răng Implant, nghiến răng có thể gây vỡ hoặc mẻ các phục hình này.
- Phì Đại Cơ Cắn và Biến Dạng Khuôn Mặt: Nghiến răng quá mức có thể gây phì đại cơ cắn ở hai bên hàm, làm sai lệch khớp cắn và thậm chí dẫn đến biến dạng khuôn mặt, thiếu cân đối.
Tình trạng nghiến răng khi ngủ là gì
Nguyên nhân tật nghiến răng
Stress
Stress được xem là một trong những nguyên nhân chính gây nên tật nghiến răng, đặc biệt là khi ngủ. Tuy nhiên, cần hiểu rằng quan điểm của các nhà nghiên cứu về mối liên hệ giữa stress và nghiến răng có thể khác nhau. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng stress, lo âu, và các cảm xúc tiêu cực như căng thẳng trong công việc hoặc học tập có thể gây ra nghiến răng, đặc biệt là trong giấc ngủ. Stress có thể gây rối loạn giấc ngủ và kích thích phản xạ co cơ nhai, khiến hàm răng nghiến chặt vào nhau một cách vô thức.
- Phản Xạ Vô Ý Thức Của Hệ Thần Kinh Trung Ương: Một số quan điểm khác cho rằng nghiến răng khi ngủ chỉ đơn giản là một phản xạ vô ý thức của hệ thần kinh trung ương, không nhất thiết liên quan trực tiếp đến stress.
- Nghiến Răng Ban Ngày: Cắn chặt răng cũng có thể xảy ra trong tình trạng tập trung cao, suy nghĩ sâu, hoặc trong lúc làm việc nặng như khiêng vác hoặc trong tình trạng giận dữ. Việc này có thể dần trở thành thói quen, liên kết chặt chẽ với các cảm xúc và tình trạng căng thẳng.
Nguyên nhân do răng
Yếu tố tại răng cũng là một nguyên nhân quan trọng có thể gây ra tật nghiến răng. Đây là những vấn đề liên quan đến cấu trúc và chức năng của hệ thống nhai:
- Khớp Cắn Không Phù Hợp: Một trong những nguyên nhân chính gây nghiến răng là do mối tương quan kém giữa răng hai hàm. Khớp cắn không phù hợp, bất cân xứng hoặc không đều có thể tạo ra áp lực không mong muốn lên cơ nhai và khớp thái dương hàm.
- Sự Không Hài Hòa Giữa Hai Hàm Răng: Nếu có sự không hài hòa giữa hai hàm răng, như một hoặc vài điểm cắn chệch lệch, điều này có thể trở thành điểm khởi phát cho nghiến răng. Các điểm cắn không phù hợp này có thể gây ra một chuỗi phản ứng, cuối cùng dẫn đến việc nghiến răng.
- Ảnh Hưởng Của Đường Thở và Sự Ổn Định Hàm Khi Nuốt: Mối quan hệ giữa bộ máy nhai với đường thở và sự ổn định của hàm khi nuốt cũng có thể ảnh hưởng đến việc nghiến răng. Bất kỳ sự không ổn định nào trong cơ chế này có thể gây ra hoặc tăng cường tình trạng nghiến răng.
- Những Phần Khác Của Bộ Máy Nhai: Bất kỳ sự bất cân xứng hoặc rối loạn chức năng nào trong bộ máy nhai, bao gồm cả răng và cơ nhai, có thể đóng vai trò trong việc kích hoạt nghiến răng.
- Hư Hại Bề Mặt Răng: Nghiến răng tạo ra áp lực lớn gấp nhiều lần so với lực nhai bình thường, có thể gây mòn men răng, nứt răng, hoặc thậm chí gãy răng. Răng bị mòn do nghiến có thể trở nên sắc nhọn và nhạy cảm với thức ăn lạnh, chua, hoặc nóng.
- Tổn Thương Mô Nha Chu và Răng Lung Lay: Áp lực mạnh từ nghiến răng không chỉ ảnh hưởng đến răng mà còn có thể gây tổn thương mô nha chu (mô hỗ trợ răng). Điều này có thể dẫn đến tình trạng răng lung lay.
- Ảnh Hưởng Đến Chức Năng Nhai: Khi răng bị mòn và hư hại nghiêm trọng, người bệnh có thể phải thay đổi cách nhai của mình để tránh sử dụng những phần răng bị tổn thương. Điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả nhai và cảm giác ngon miệng.
Quá trình tăng trưởng răng và hàm
Quá trình tăng trưởng của răng và hàm ở trẻ em thực sự có thể ảnh hưởng đến hành vi nghiến răng. Dưới đây là một số điểm quan trọng về cách quá trình này gây ra nghiến răng:
- Ngứa Nướu Khi Mọc Răng: Khi trẻ mọc răng mới, cảm giác ngứa nướu thường xuất hiện do sự phá vỡ nướu để răng có thể mọc lên. Điều này có thể khiến trẻ thích thú nghiến răng như một cách để giảm cảm giác ngứa hoặc khó chịu.
- Tìm Kiếm Sự Hài Hòa Giữa Hai Hàm: Trong giai đoạn mọc răng, răng trên và dưới có thể chưa tiếp xúc hoàn hảo với nhau. Trẻ em thường nghiến răng như một phản xạ tự nhiên để thử nghiệm và điều chỉnh sự tiếp xúc giữa hai hàm răng, tìm kiếm sự hài hòa trong khớp cắn.
- Thích Nghi với Cấu Trúc Răng Mới: Khi răng mọc, trẻ em cần thời gian để thích nghi với cấu trúc răng mới trong miệng. Nghiến răng có thể là một phần của quá trình thích nghi này.
Phương pháp điều trị hiệu quả của tật nghiến răng
Điều trị tật nghiến răng đòi hỏi sự kiên trì và thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để đạt hiệu quả tối ưu. Dưới đây là những phương pháp điều trị hiệu quả:
- Nhận Thức và Ý Thức Bỏ Thói Quen: Bước đầu tiên và quan trọng nhất là người bệnh cần nhận thức được rằng nghiến răng là một thói quen xấu và có hại, từ đó cố gắng từ bỏ thói quen này.
- Sử Dụng Máng Chống Nghiến: Bác sĩ nha khoa có thể thiết kế và chế tạo máng chống nghiến phù hợp. Đây là thiết bị đeo trong miệng giúp giữ cho hai hàm răng không ma sát vào nhau khi nghiến, giảm thiểu tổn thương cho răng.
- Điều Chỉnh Khớp Cắn: Trong trường hợp khớp cắn sai lệch gây nghiến răng, việc điều chỉnh khớp cắn để cân đối có thể giúp giảm áp lực lên cơ nhai và răng.
- Thư Giãn và Giảm Căng Thẳng: Thực hiện các hoạt động thư giãn, giảm căng thẳng trong cuộc sống, có thể thông qua liệu pháp tâm lý, yoga, thiền, hoặc các phương pháp thư giãn khác.
- Chế Độ Ăn Uống và Lối Sống Lành Mạnh: Hạn chế tối đa chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá, và duy trì chế độ ăn uống khoa học, cân đối. Điều này không chỉ giúp giảm nghiến răng mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Phục Hình Răng: Trong trường hợp nghiến răng gây mòn răng, lộ ngà, hoặc tổn thương tủy răng, có thể cần đến các phương pháp phục hình răng như trám, răng sứ hoặc cấy ghép implant để bảo vệ và phục hồi chức năng cũng như thẩm mỹ cho răng.
- Theo Dõi và Điều Trị Lâu Dài: Điều trị nghiến răng thường đòi hỏi sự theo dõi và điều trị lâu dài. Hãy thăm bác sĩ nha khoa định kỳ để kiểm tra tình trạng nghiến răng và hiệu quả của phương pháp điều trị. Bác sĩ có thể điều chỉnh phương pháp điều trị hoặc đưa ra các khuyến nghị mới nếu cần.
- Liệu Pháp Hành Vi và Tư Vấn: Đối với một số trường hợp, liệu pháp hành vi và tư vấn tâm lý có thể hữu ích, đặc biệt khi nghiến răng liên quan đến các vấn đề về tâm lý hoặc stress.
Xem thêm:
