Giấc ngủ là yếu tố quan trọng cho sức khỏe tổng thể, cả về mặt tinh thần lẫn thể chất. Tuy nhiên, hiện tượng cắn lưỡi khi ngủ lại là một dạng rối loạn giấc ngủ, có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ giúp làm rõ nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng này.
Nguyên nhân của tật cắn lưỡi khi ngủ
Tật cắn lưỡi khi ngủ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến các rối loạn về vận động và chuyển động cơ thể không kiểm soát. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Chuyển động không kiểm soát khi ngủ: Cơ thể có thể thực hiện các chuyển động không thể kiểm soát, dẫn đến việc tự cắn lưỡi. Những chuyển động này có thể bao gồm các cử động không đồng bộ của cơ hàm và lưỡi, gây tổn thương, chảy máu, và co cứng vùng răng lưỡi. Các rối loạn này thường được chẩn đoán qua phương pháp đo điện não đồ (EEG).
- Nghiến răng và niềng răng: Nghiến răng là một rối loạn phổ biến, đặc biệt là ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Khi nghiến răng, hai hàm răng cọ sát vào nhau, phát ra âm thanh như mài răng, dẫn đến việc cắn lưỡi không kiểm soát. Đối với những người đang niềng răng, sự thay đổi cấu trúc hàm có thể làm tăng nguy cơ cắn lưỡi. Trong những trường hợp này, thường cần sử dụng các vật liệu dẻo chèn vào vùng hàm răng để hạn chế tổn thương.
- Chứng ngưng thở khi ngủ: Đây là một nguyên nhân khác gây ra hiện tượng cắn lưỡi. Khi lưỡi thư giãn quá mức, nó có thể chặn đường thở phía sau cổ họng, gây ra tình trạng ngưng thở. Trong quá trình này, lưỡi có thể trượt vào giữa các răng, dẫn đến việc tự cắn lưỡi. Tình trạng này có thể xảy ra nhiều lần trong đêm, làm gián đoạn giấc ngủ và gây ra tổn thương cho lưỡi.
- Stress: Căng thẳng và stress là yếu tố quan trọng gây ra tình trạng nghiến răng và cắn lưỡi khi ngủ. Đặc biệt, phụ nữ mang thai dễ bị căng thẳng và thay đổi nội tiết tố, làm tăng nguy cơ gặp phải tình trạng này.
Cách khắc phục tình trạng cắn lưỡi khi ngủ
- Khám bác sĩ chuyên khoa: Định kỳ kiểm tra răng miệng với bác sĩ chuyên khoa ít nhất 2 lần mỗi năm, hoặc thường xuyên hơn nếu cần, là cách hiệu quả để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề liên quan đến cắn lưỡi. Đối với những người có răng sắc hoặc có lỗ hổng trong răng, việc này có thể dẫn đến nứt gãy và tạo ra các cạnh sắc, dễ gây tổn thương trong miệng. Bác sĩ có thể giúp điều chỉnh độ khít của hàm răng, giảm nguy cơ cắn lưỡi.
- Sử dụng dụng cụ bảo vệ răng miệng: Dụng cụ bảo vệ răng miệng là một phương pháp hiệu quả để hạn chế tình trạng cắn lưỡi. Những dụng cụ này cần được điều chỉnh để vừa khít trong miệng, không di chuyển quá nhiều trong quá trình ngủ, giúp bảo vệ răng và lưỡi khỏi tổn thương.
- Bảo vệ răng miệng khi chơi thể thao: Khi tham gia các môn thể thao có nguy cơ cao như boxing, đấu võ, việc đeo dụng cụ bảo vệ miệng là rất cần thiết. Điều này giúp giảm nguy cơ va chạm mạnh, hạn chế việc cắn vào lưỡi hoặc các chấn thương khác trong miệng.
Có thể bạn quan tâm: Tình trạng răng cắn lưỡi thường xuyên có nguy hiểm không?
Việc cắn nhầm lưỡi hoặc các bộ phận khác trong khoang miệng không chỉ gây ra cảm giác đau nhức tức thời mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng hơn, đặc biệt là nguy cơ nhiễm trùng. Khoang miệng là môi trường lý tưởng cho sự phát triển của các loại vi khuẩn, vì vậy, khi có vết thương hở, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây nhiễm trùng.
Tác hại và nguy cơ tiềm ẩn của thói quen cắn lưỡi
1. Nguy cơ nhiễm trùng:
Vết cắn trong miệng, dù là nhỏ, cũng có thể dẫn đến nhiễm trùng, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu như người cao tuổi, người mắc bệnh mãn tính, hoặc những người đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch. Các vết cắn trong miệng có thể bị vi khuẩn tấn công, dẫn đến viêm nhiễm và sưng đau. Trong trường hợp nghiêm trọng, nhiễm trùng có thể lan rộng, gây sốt và sưng to, và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm hơn.
2. Nguy cơ hấp thụ độc tố:
Đối với những người có thói quen hút thuốc hoặc uống rượu, việc cắn nhầm và tạo ra các vết thương trong miệng còn làm tăng nguy cơ hấp thụ độc tố. Khi có vết thương, khoang miệng dễ dàng hấp thụ các chất độc hại từ thuốc lá và rượu, dẫn đến tổn thương mô miệng và tăng nguy cơ mắc ung thư vòm miệng. Việc tiếp xúc thường xuyên với các chất độc này, kết hợp với tổn thương trong miệng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các tế bào ung thư.
3. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống:
Ngoài các nguy cơ về sức khỏe, việc cắn nhầm lưỡi còn gây ra cảm giác đau đớn và khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Những vết thương trong miệng có thể gây khó khăn khi ăn uống, nói chuyện, và làm giảm sự thoải mái trong sinh hoạt hàng ngày.
Có thể bạn quan tâm: Phương pháp cấy ghép răng implant 1 cái hết bao nhiêu tiền
Biện Pháp Phòng Ngừa
Để tránh các tác hại nghiêm trọng do cắn nhầm lưỡi hoặc các bộ phận khác trong khoang miệng, cần chú ý đến các biện pháp phòng ngừa như:
- Giữ vệ sinh răng miệng: Thực hiện vệ sinh răng miệng đúng cách hàng ngày để giảm thiểu sự tích tụ vi khuẩn, giúp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng khi có vết thương hở.
- Kiểm soát thói quen hút thuốc và uống rượu: Hạn chế hoặc từ bỏ thói quen hút thuốc và uống rượu để giảm nguy cơ tổn thương miệng và hấp thụ độc tố.
- Chăm sóc sức khỏe tổng thể: Duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh thông qua chế độ ăn uống cân đối, tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc.
Lời khuyên của bác sĩ
Việc duy trì một lối sống lành mạnh là yếu tố then chốt trong việc giảm nguy cơ cắn lưỡi khi ngủ. Dưới đây là một số khuyến nghị từ bác sĩ:
- Ăn uống lành mạnh và vệ sinh răng miệng: Chú ý nhai thức ăn chậm rãi, giữ vệ sinh răng miệng tốt, và tránh các thói quen xấu như uống rượu, hút thuốc lá, ăn thức ăn quá cay hoặc uống đồ uống có tính axit cao, vì những yếu tố này có thể gây kích ứng và làm chậm quá trình chữa lành vết thương do cắn lưỡi.
- Kiểm soát stress: Stress có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều khía cạnh của sức khỏe, trong đó có tật cắn lưỡi khi ngủ. Một lối sống lành mạnh, kết hợp với việc kiểm soát stress hiệu quả và chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng, sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giấc ngủ.
- Chú ý đến chứng ngưng thở khi ngủ: Nếu phát hiện các triệu chứng ngưng thở khi ngủ, cần can thiệp y tế kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
