Người cao tuổi bị suy dinh dưỡng nên bổ sung gì

Mục Lục Nội Dung

1. Người cao tuổi bị suy dinh dưỡng nên bổ sung gì?

Tổng quan và hướng dẫn bổ sung dinh dưỡng

Suy dinh dưỡng ở người cao tuổi có thể dẫn đến giảm khối lượng cơ, suy giảm miễn dịch, gia tăng nguy cơ nhiễm trùng, chậm lành vết thương và tăng nguy cơ tử vong. Việc can thiệp dinh dưỡng hợp lý giúp cải thiện tiên lượng và chất lượng sống.

Protein: Nhu cầu protein ở người già cao hơn người trẻ. Theo khuyến cáo ESPEN, nên cung cấp ≥1.0–1.2 g protein/kg/ngày cho người cao tuổi khỏe mạnh, và có thể tăng lên 1.2–1.5 g/kg/ngày nếu mắc bệnh cấp tính hay mạn tính (Deutz et al., 2014).
Vitamin D và Canxi: Thiếu vitamin D rất phổ biến ở người già. Bổ sung 800–1000 IU vitamin D/ngày và 1000–1200 mg Canxi giúp ngăn ngừa loãng xương và té ngã (Bauer et al., 2013).
Vitamin B12: Người cao tuổi thường giảm hấp thu B12 do viêm teo niêm mạc dạ dày. Nên bổ sung 500–1000 mcg/ngày dạng uống hoặc tiêm khi có thiếu hụt (Andrès et al., 2010).
Omega-3: Giảm viêm, bảo vệ hệ tim mạch, hỗ trợ duy trì khối lượng cơ (Smith et al., 2015).
Chất xơ và nước: Giúp cải thiện nhu động ruột và tránh táo bón – vấn đề thường gặp ở người cao tuổi.
Thực phẩm y học: Sữa dinh dưỡng dành cho người già như Ensure, Forticare, hay sản phẩm chứa whey protein, BCAA, vitamin tổng hợp giúp đảm bảo năng lượng và dưỡng chất (Cederholm et al., 2019).

Hậu quả của thiếu hụt dinh dưỡng ở người cao tuổi

Thiếu hụt dinh dưỡng ở người cao tuổi không chỉ đơn thuần là sụt cân hay ăn uống kém, mà còn là khởi đầu của một chuỗi các biến đổi bệnh lý nghiêm trọng trên toàn cơ thể. Khi không được cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất thiết yếu, cơ thể người lớn tuổi sẽ nhanh chóng suy giảm khả năng duy trì khối lượng cơ. Đây là tình trạng thường thấy trong hội chứng yếu cơ tuổi già (sarcopenia), dẫn đến giảm sức mạnh vận động, tăng nguy cơ té ngã và mất khả năng tự chủ trong sinh hoạt hàng ngày.

Bên cạnh đó, hệ miễn dịch cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Thiếu hụt vi chất như vitamin A, C, D, kẽm hay selen làm giảm sức đề kháng tự nhiên và khả năng miễn dịch thu được. Điều này khiến người cao tuổi dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, viêm đường tiết niệu hoặc nhiễm trùng huyết – những nguyên nhân tử vong hàng đầu ở lứa tuổi này.

Xương cũng là một trong những hệ cơ quan chịu ảnh hưởng trực tiếp. Khi lượng canxi và vitamin D không đủ, cơ thể bắt đầu huy động canxi từ xương, gây loãng xương tiến triển và làm tăng nguy cơ gãy xương, đặc biệt là ở các vị trí nguy hiểm như cổ xương đùi hay cột sống. Một lần gãy xương ở người già không chỉ là một tổn thương đơn thuần mà còn có thể là khởi đầu của suy sụp toàn trạng.

Chức năng nhận thức cũng không nằm ngoài vòng ảnh hưởng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu hụt vitamin B12 và acid folic có liên quan đến suy giảm trí nhớ, mất tập trung, thậm chí làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ. Tình trạng này thường diễn tiến âm thầm, khó phát hiện ở giai đoạn đầu nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống lâu dài.

Ngoài ra, thiếu dưỡng chất sẽ làm chậm quá trình hồi phục sau bệnh hoặc phẫu thuật. Việc thiếu protein, kẽm và vitamin C khiến vết thương khó lành, tăng khả năng nhiễm trùng vết mổ và kéo dài thời gian nằm viện. Đây là một gánh nặng không nhỏ với cả người bệnh và hệ thống y tế.

2. Người cao tuổi có trồng răng Implant được không?

Nghiên cứu cho thấy tuổi tác không phải là yếu tố chống chỉ định đối với cấy ghép Implant. Thậm chí, tỷ lệ thành công của Implant ở người cao tuổi không khác biệt đáng kể so với người trẻ.

Một phân tích tổng hợp cho thấy tỷ lệ sống sót của Implant ở bệnh nhân ≥75 tuổi là 97.4% sau 5 năm theo dõi (Malo et al., 2019).
Người cao tuổi thường mất nhiều răng và mang hàm giả lâu năm nên cấy ghép Implant có thể giúp cải thiện chức năng nhai và dinh dưỡng, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống (Awad et al., 2003).
Các yếu tố cần đánh giá kỹ: tình trạng xương hàm, bệnh toàn thân (đái tháo đường, tim mạch, loãng xương), dùng thuốc ảnh hưởng đến chuyển hóa xương (như bisphosphonates) (Srinivasan et al., 2017).
Vệ sinh răng miệng và theo dõi định kỳ sau cấy ghép là rất quan trọng, đặc biệt do nguy cơ viêm quanh Implant cao hơn ở người lớn tuổi.

Tài liệu tham khảo

Andrès, E., Loukili, N. H., Noel, E., Kaltenbach, G., Abdelgheni, M. B., Perrin, A. E., … & Blicklé, J. F. (2010). Vitamin B12 (cobalamin) deficiency in elderly patients. CMAJ, 171(3), 251–259.
Awad, M. A., Lund, J. P., Shapiro, S. H., Locker, D., Klemetti, E., Chehade, A., & Feine, J. S. (2003). Oral health status and treatment satisfaction with mandibular implant overdentures and conventional dentures: a randomized clinical trial in a senior population. International Journal of Prosthodontics, 16(4), 390-396.
Bauer, J. M., Verlaan, S., Bautmans, I., Brandt, K., Donini, L. M., Maggio, M., … & Cruz-Jentoft, A. J. (2013). Effects of a vitamin D and leucine-enriched whey protein supplement on measures of sarcopenia in older adults: a randomized controlled trial. Clinical Nutrition, 34(2), 227–239.
Cederholm, T., Barazzoni, R., Austin, P., Ballmer, P., Biolo, G., Bischoff, S. C., … & Singer, P. (2019). ESPEN guidelines on nutrition in older adults. Clinical Nutrition, 38(1), 10-47.
Deutz, N. E., Bauer, J. M., Barazzoni, R., Biolo, G., Boirie, Y., Bosy-Westphal, A., … & Calder, P. C. (2014). Protein intake and exercise for optimal muscle function with aging: recommendations from the ESPEN Expert Group. Clinical Nutrition, 33(6), 929-936.
Malo, P., de Araújo Nobre, M., Lopes, A., & Ferro, A. (2019). Long-term outcomes of implants placed in patients with or without systemic health risk factors. Journal of Oral Rehabilitation, 46(9), 810-819.
Smith, G. I., Julliand, S., Reeds, D. N., Sinacore, D. R., Klein, S., & Mittendorfer, B. (2015). Fish oil–derived n–3 PUFA therapy increases muscle mass and function in healthy older adults. American Journal of Clinical Nutrition, 102(1), 115–122.
Srinivasan, M., Meyer, S., Mombelli, A., Müller, F. (2017). Dental implants in the elderly population: A systematic review and meta-analysis. Clinical Oral Implants Research, 28(8), 920–930.