Nghiến răng là một thói quen không tốt có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của nhiều người. Đặc biệt, trong trường hợp trồng răng Implant, tình trạng nghiến răng có thể được xem xét như một yếu tố chống chỉ định tương đối. Điều này đòi hỏi sự thảo luận và hợp tác chặt chẽ với bác sĩ trước khi quyết định thực hiện phẫu thuật cấy ghép Implant.
Xem thêm:
- Chi phí cấy ghép Implant tại bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung Ương
- Dr. Care nha khoa trồng răng Implant uy tín, chất lượng tại TPHCM
- An tâm hơn với 5 lưu ý từ Bác sĩ Dr. Care khi trồng răng Implant
Mục Lục Nội Dung
ToggleTình trạng nghiến răng là gì và nguyên nhân gây ra
Nghiến răng, còn được gọi là tật nghiến răng là hành động nghiến hoặc siết chặt các răng một cách quá mức, thường đi kèm với tiếng kêu. Tình trạng này thường xảy ra trong khi ngủ và thường không được người bệnh nhận biết.
Tình trạng nghiến răng khi ngủ, còn được biết đến với tên gọi khoa học là bruxism, là một hiện tượng xảy ra khi cơ hàm thực hiện các hoạt động siết chặt hoặc nghiến răng mà không có mục đích nhai. Đôi khi, hoạt động này còn đi kèm với việc giằng và đẩy của hàm dưới, có thể tạo ra âm thanh ken két hoặc diễn ra một cách yên lặng.
Nguyên nhân chính xác của nghiến răng vẫn chưa được hiểu biết đầy đủ, nhưng nó thường được liên kết với một số yếu tố như stress, rối loạn khớp cắn, dị ứng, hoặc thậm chí là tư thế ngủ. Mặc dù hiện nay chưa có nhiều dữ liệu cụ thể về nguyên nhân và tác động của nghiến răng, nhưng nó được biết đến như một vấn đề có khả năng gây quá tải cho hệ thống nhai và chấn thương khớp cắn.
Nghiến răng không thực hiện chức năng nhai thông thường và có thể gây tổn thương cho khớp thái dương hàm, ảnh hưởng đến chức năng của cơ và khớp. Sai khớp cắn, một trong những nguyên nhân phổ biến của tật nghiến răng, có thể dẫn đến đau khớp thái dương hàm. Nghiến răng khi ngủ không phân biệt lứa tuổi, có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ em, thường diễn ra dưới dạng hoạt động nghiến qua lại. Do tính chất phức tạp của vấn đề này, việc đánh giá và điều trị bệnh cần được thực hiện một cách cẩn trọng và chuyên nghiệp.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghiến răng
Yếu tố đến từ tâm lý xã hội
Stress, đặc biệt là từ lối sống căng thẳng, được xem là một trong những nguy cơ chính. Các nghiên cứu đã cho thấy mối liên hệ giữa stress và bruxism, nhưng vẫn chưa có kết luận cụ thể. Căng thẳng cảm xúc, từ áp lực công việc, bị áp bức, hoặc stress học tập như ở sinh viên mùa thi, được coi là kích hoạt chính cho việc nghiến răng ban đêm. Điều này có thể là phản ứng của cơ thể với căng thẳng ban ngày, khi sự lo âu và kìm nén tăng cường hoạt động của não và kích thích thần kinh, gây ra tình trạng nghiến răng.
Bên cạnh đó, tính cách cũng là một yếu tố ảnh hưởng. Những người có tính cách mạnh mẽ, dễ kích động thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Về mặt độ tuổi, nghiến răng thường thấy ở trẻ em và giảm dần khi họ trưởng thành. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là người lớn không gặp phải tình trạng này. Trong một số trường hợp, bruxism có thể kéo dài hoặc xuất hiện ở người lớn do các yếu tố stress hoặc tính cách như đã nêu trên.
Yếu tố di truyền
Yếu tố di truyền cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển tật nghiến răng khi ngủ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng người có thành viên trong gia đình – cha mẹ, anh chị em, hoặc người thân khác – từng mắc phải tình trạng này thì họ cũng có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển tật nghiến răng. Khoảng 21-50% người mắc bệnh nghiến răng ban đêm có tiền sử gia đình bị bệnh tương tự, cho thấy rằng có thể có một yếu tố di truyền liên quan.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc di truyền không đồng nghĩa với việc bắt buộc phát triển tật nghiến răng. Đó chỉ là một yếu tố nguy cơ và có thể kết hợp với các yếu tố khác như stress hoặc các vấn đề về răng miệng để gây ra tình trạng nghiến răng. Điều này cũng giúp giải thích tại sao một số người trong gia đình mắc tật nghiến răng, trong khi người khác thì không. Do đó, nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh, việc lưu ý và thăm khám nha khoa định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm và xử lý kịp thời.
Yếu tố về răng mọc không đúng vị trí
Yếu tố về lệch khớp cắn cũng là một trong những nguyên nhân có thể gây nên tình trạng nghiến răng khi ngủ. Cụ thể, các vấn đề liên quan đến cấu trúc cắn khớp, như sự cản trở trong đường đi của vận động nhai bình thường, có thể dẫn đến tật nghiến răng. Những cản trở này có thể xuất hiện do một răng cụ thể hoặc một nhóm răng gây ra.
Ví dụ điển hình của vấn đề cắn khớp là trường hợp mất răng khôn ở hàm trên, khiến răng khôn hàm dưới mọc trồi lên. Khi cắn, hàm dưới cần phải di chuyển ra phía trước nhiều hơn để đóng hàm, làm sai lệch vận động hàm bình thường. Những thay đổi như vậy trong cấu trúc và chức năng cắn khớp không chỉ gây khó khăn trong quá trình nhai mà còn có thể dẫn đến tật nghiến răng, vốn là một phản ứng không chủ ý của hàm để thích ứng với sự thay đổi trong cấu trúc cắn.
Do đó, việc kiểm tra và điều trị kịp thời các vấn đề răng miệng, như răng mọc lệch hoặc mất răng, có thể giúp giảm nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của tình trạng nghiến răng. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì sức khỏe răng miệng và thăm khám định kỳ với nha sĩ.
Yếu tố sức khỏe toàn thân
Dị ứng và các rối loạn liên quan đến sức khỏe cũng được xem là nguyên nhân có thể gây ra tật nghiến răng, đặc biệt trong số trẻ em. Các tình trạng như nhiễm ký sinh trùng đường ruột, rối loạn tiêu hóa, hay dị ứng thức ăn đều có thể tác động đến hành vi nghiến răng. Theo nghiên cứu của Marks (1980), những vấn đề này có thể gây ra tình trạng nghiến răng trầm trọng ở trẻ em.
Ngoài ra, các rối loạn dinh dưỡng, tiết niệu và nội tiết cũng là yếu tố góp phần gây ra nghiến răng, và thường thấy ở trẻ em hơn là người lớn. Tình trạng thiếu hụt vitamin và mất cân bằng enzym cũng có thể ảnh hưởng đến hành vi nghiến răng. Các vấn đề này làm thay đổi hoạt động chung của cơ thể, bao gồm cả hoạt động của hệ thống cơ hàm, từ đó có thể gây ra hoặc làm trầm trọng hơn tình trạng nghiến răng.
Do đó, trong trường hợp của trẻ em mắc tật nghiến răng, ngoài việc xem xét các yếu tố tâm lý như stress, cần phải đánh giá kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe tổng thể, bao gồm cả chế độ dinh dưỡng và sức khỏe tiêu hóa. Việc này giúp xác định nguyên nhân cụ thể và phát triển phương pháp điều trị phù hợp.
Các rối loạn thần kinh trung ương có thể liên quan đến bệnh:
- Chứng bại não.
- Bệnh Down.
- Động kinh.
- Bệnh Huntington.
- Bệnh Leigh.
- Nhiễm khuẩn màng não.
- Bệnh Parkinson.
- Stress sau chấn thương.
- Hội chứng Rett.
Sử dụng các loại thuốc và chất kích thích
Các loại thuốc và chất kích thích cũng là những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển tình trạng nghiến răng. Một số loại thuốc và thuốc gây nghiện cụ thể có tác dụng phụ làm tăng nguy cơ này, bao gồm:
- Thuốc chủ vận và đối kháng dopamine: Các loại thuốc này thường được sử dụng trong điều trị các rối loạn thần kinh và tâm thần, như Parkinson hoặc một số rối loạn tâm lý. Chúng có thể tác động đến hệ thống thần kinh và gây ra nghiến răng như một tác dụng phụ không mong muốn.
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng: Được sử dụng để điều trị trầm cảm, các loại thuốc này cũng có thể gây ra các vấn đề về hàm và răng, bao gồm nghiến răng.
- Các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs): Dù hiệu quả trong việc điều trị trầm cảm và các rối loạn lo âu, SSRIs cũng có thể gây ra tác dụng phụ là nghiến răng.
Làm thế nào để nhận biết tình trạng nghiến răng trong vô thức
Tuy khoảng 20% dân số trên thế giới có thể mắc phải tình trạng nghiến răng, nhưng rất ít người nhận thức được tình trạng này. Nghiến răng có thể xảy ra trong vô thức khi ngủ hoặc trong tình trạng tức giận.
Nghiến răng trong khi ngủ là khi hai hàm răng vô thức siết chặt vào nhau, tạo ra áp lực lớn lên răng và phát ra tiếng kêu kết kèn khó chịu, có thể ảnh hưởng đến người xung quanh. Ở người lớn tuổi, tình trạng này thường xuất hiện do rối loạn chức năng vận động khi ngủ.
Vào ban ngày, người có tình trạng nghiến răng thường khi họ tập trung vào công việc, trải qua tình trạng căng thẳng hoặc tức giận. Tuy nhiên, họ thường không nhận ra hành động này.
Tác động của tình trạng nghiến răng
Thường thì người ta nghĩ rằng tình trạng nghiến răng không gây tác động gì đến sức khỏe, nhưng thực tế là tình trạng này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng của người bệnh.
Gây mòn men răng
Răng có thể bị mòn men răng do tác động mạnh mẽ của việc nghiến răng quá mức, kéo dài thời gian. Điều này dẫn đến tình trạng mòn men răng, khiến răng dễ đau và nhạy cảm.
Gây yếu đứt men răng
Khi men răng bị mất đi, lớp sừng cứng bảo vệ bên ngoài răng trở nên yếu hơn và có thể gây ra cảm giác ê buốt và khó chịu khi tiếp xúc với thức ăn nóng, lạnh hoặc có vị chua, ngọt.
Ảnh hưởng đến người xung quanh
Tiếng kêu kết kèn khó chịu của việc nghiến răng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người xung quanh. Nếu tình trạng kéo dài, người bên cạnh cũng có thể bị ảnh hưởng tinh thần do thiếu ngủ.
Hướng dẫn kiểm soát nghiến răng vô thức ở người lớn tuổi
Tình trạng nghiến răng, dù không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe của người lớn tuổi, nhưng vẫn cần được kiểm soát để tránh các vấn đề tiềm ẩn và tác động xấu đến sức khỏe răng miệng trong tương lai. Dưới đây là cách kiểm soát tình trạng nghiến răng:
- Hiểu nguyên nhân: Đầu tiên, cần hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghiến răng và điều chỉnh cho phù hợp.
- Nghiến răng do căng thẳng: Nếu căng thẳng là nguyên nhân, bạn có thể thử giảm căng thẳng tâm lý trước khi đi ngủ hoặc hỏi ý kiến bác sĩ về thuốc hoặc liệu pháp tâm lý chuyên ngành.
- Bệnh lý nghiến răng do tổn thương hệ thần kinh hoặc não: Trong trường hợp này, hạn chế nghiến răng sai lệch và ảnh hưởng đến mặt nhai bằng cách đeo máng chống nghiến có thể là một giải pháp.
- Tác dụng phụ của thuốc: Nếu nghiến răng là tác dụng phụ của các loại thuốc, hãy thảo luận với bác sĩ để có lựa chọn thuốc phù hợp hơn.
- Thiếu canxi: Trong trường hợp thiếu canxi gây ra nghiến răng, hãy thực hiện các xét nghiệm cần thiết để xác định chỉ số canxi và điều chỉnh chế độ ăn uống để đảm bảo cung cấp đủ canxi cho cơ thể.
Nghiến răng trong phẫu thuật cấy ghép Implant và tác động
Trồng răng Implant là một trong những phương pháp tiên tiến nhất để khắc phục mất răng, giúp bạn khôi phục lại hàm răng bền chắc. Khi thực hiện cấy ghép Implant, các bác sĩ luôn tiến hành kiểm tra tình trạng sức khỏe tổng quát của bệnh nhân và phân tích thói quen cận chức năng của họ để đề xuất liệu pháp điều trị phù hợp.
Trong quá trình cấy ghép Implant, các cô chú sẽ được bác sĩ tư vấn chi tiết về những điều quan trọng, đặc biệt là về những yếu tố chống chỉ định và chống chỉ định tương đối đối với răng Implant. Tình trạng nghiến răng thường được coi là một chống chỉ định tương đối trong phẫu thuật cấy ghép Implant.
Bác sĩ Dr. Care lưu ý rằng, khi bạn trồng răng Implant và có thói quen nghiến răng, có nguy cơ gãy vỡ các thành phần của phục hình trên Implant. Điều này cần được bác sĩ đánh giá kỹ lưỡng trước khi thực hiện phẫu thuật.
Trong trường hợp bạn bị tình trạng nghiến răng trong vô thức khi ngủ, bác sĩ có thể đề xuất đeo máng chống nghiến để bảo vệ các thành phần phục hình trên Implant.
Nếu bạn có thói quen nghiến răng, quan trọng nhất là hãy trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ điều trị trước khi tiến hành trồng răng Implant. Bác sĩ sẽ đưa ra các giải pháp phù hợp để đảm bảo quá trình trồng răng diễn ra an toàn và thành công.
Trồng răng Implant là một phương pháp hiệu quả để khắc phục mất răng, và việc hợp tác chặt chẽ với bác sĩ là quan trọng để đảm bảo sự thành công và an toàn của quá trình này.
Bài viết đã tổng quan về tình trạng nghiến răng, nếu Cô Chú, Anh Chị có ý định trồng răng Implant hãy điều trị dứt điểm tình trạng nghiến răng để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, Cô Chú, Anh Chị hãy theo dõi Kiến Thức Răng Miệng để cập nhật thêm nhiều thông tin nha khoa.