Bác sĩ ơi, dạo này tôi hay bị nhạt miệng, nghe nói có thể tập luyện lưỡi hoặc khứu giác để cải thiện. Không biết có những bài tập nào đơn giản mà tôi có thể tự làm ở nhà không ạ
Chị Hòa, 53 tuổi, nhân viên bán vải
Chào chị Hòa, cảm ơn chị đã chia sẻ băn khoăn rất thú vị. Chị nói dạo này hay bị nhạt miệng và nghe người khác khuyên có thể tập luyện lưỡi hoặc khứu giác để cải thiện, muốn biết có bài tập nào đơn giản làm tại nhà. Đây là một hướng tiếp cận rất tốt, bởi ngoài thuốc hay chế độ ăn, các bài tập vị giác và khứu giác thực sự có thể giúp não “kích hoạt lại” khả năng cảm nhận mùi–vị.
Vì sao nên tập luyện vị giác – khứu giác?
Cảm giác “ngon miệng” là sự phối hợp giữa vị giác trên lưỡi và khứu giác qua mũi. Khi một trong hai suy giảm (do tuổi tác, bệnh mạn tính, viêm xoang, stress, khô miệng…), não bộ sẽ “nhận ít tín hiệu hơn”, khiến chị thấy nhạt vị. Bài tập kích thích lưỡi và khứu giác giúp tăng tuần hoàn, làm sạch nụ vị, và huấn luyện não xử lý mùi–vị tốt hơn.
Bài tập Luyện Vị giác và Khứu giác trị nhạt miệng
Các bài tập này không chỉ giúp cải thiện vị giác mà còn tăng cường khả năng cảm nhận mùi hương, từ đó giúp chị cảm thấy ăn ngon miệng hơn.
Bài tập cho lưỡi (5 phút mỗi ngày)
- Cạo lưỡi nhẹ trước khi tập: dùng dụng cụ hoặc bàn chải mềm, giúp loại bỏ lớp phủ ngăn cản vị giác.
- Nếm 5 vị cơ bản: chuẩn bị chút muối (mặn), đường (ngọt), chanh loãng (chua), cà phê/ca cao (đắng), bột nêm/nước tương (umami).
- Chấm một ít từng vị lên đầu lưỡi, hai bên lưỡi, và gốc lưỡi.
- Giữ 3–5 giây rồi nuốt, để não phân biệt.
- Làm đều đặn mỗi ngày 1–2 lần giúp “đánh thức” nụ vị giác.
- Tập vận động lưỡi: thè lưỡi ra – đưa sang trái – sang phải – chạm lên vòm miệng – vòng tròn. Mỗi động tác giữ 5 giây, lặp lại 5 lần. Bài tập này tăng máu nuôi và giữ lưỡi linh hoạt.
>> Xem thêm:
Bài tập khứu giác (3–5 phút, 2 lần/ngày)
Đây gọi là “huấn luyện khứu giác” (olfactory training), được nhiều nghiên cứu chứng minh giúp cải thiện khả năng ngửi, từ đó hỗ trợ vị giác.
- Chọn 4 mùi quen thuộc: ví dụ chanh, hoa hồng, bạch đàn, đinh hương.
- Mỗi mùi ngửi 15–20 giây, tập trung nhớ lại ký ức liên quan đến mùi đó.
- Thực hiện buổi sáng và buổi tối, duy trì ít nhất 2–3 tháng.
Tóm lại, các bài tập trên mang tính hỗ trợ và có thể cải thiện tình trạng nhạt miệng một cách từ từ. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là chị cần tìm ra nguyên nhân gốc rễ.
- Uống đủ nước: Đảm bảo chị uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để giữ ẩm cho miệng và hỗ trợ quá trình tiết nước bọt.
- Điều chỉnh chế độ ăn: Bổ sung các thực phẩm giàu kẽm và vitamin B12 (có trong các loại hạt, ngũ cốc, trứng và sữa) vì đây là các vi chất quan trọng cho vị giác.
- Thăm khám định kỳ: Nếu tình trạng nhạt miệng kéo dài hơn 2-3 tuần và không cải thiện, chị nên đến gặp bác sĩ nha khoa để được kiểm tra. Bác sĩ sẽ tìm các nguyên nhân tại chỗ như viêm nướu, khô miệng, hoặc các bệnh lý khác.
