Vì sao cơ thể bị thiếu Vitamin D
Vitamin D là một dưỡng chất quan trọng, tan trong chất béo và đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe của xương và hệ miễn dịch. Mặc dù cơ thể có thể tổng hợp vitamin D thông qua tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng việc thiếu hụt vitamin này vẫn xảy ra khá phổ biến. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe, chẳng hạn như loãng xương, yếu cơ, và suy giảm miễn dịch. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D.
1. Bổ sung thiếu từ chế độ ăn uống
Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây thiếu hụt vitamin D là do cơ thể không nhận đủ dưỡng chất này từ thực phẩm hàng ngày. Mặc dù vitamin D có mặt trong một số loại thực phẩm như cá béo (cá hồi, cá thu), trứng, sữa bổ sung, nhưng nguồn cung cấp từ thực phẩm thường không đủ để đáp ứng nhu cầu hàng ngày. Đặc biệt, những người có chế độ ăn chay hoặc kiêng cữ một số loại thực phẩm chứa vitamin D sẽ gặp phải nguy cơ thiếu hụt cao hơn.
2. Hấp thu kém do bệnh lý
Các vấn đề về tiêu hóa hoặc bệnh lý mãn tính có thể làm giảm khả năng hấp thụ vitamin D. Một số bệnh lý như bệnh gan, bệnh tụy, và bệnh Celiac (rối loạn tiêu hóa do nhạy cảm với gluten) gây ra sự suy giảm chức năng hấp thu vitamin D. Những người mắc các bệnh này thường có nồng độ vitamin D trong máu thấp hơn so với người bình thường, dẫn đến các triệu chứng thiếu hụt.
3. Thể trạng béo phì
Người béo phì có chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể) cao thường gặp phải tình trạng thiếu hụt vitamin D. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng người béo phì thường có mức vitamin D thấp hơn khoảng 18% so với người có cân nặng bình thường. Nguyên nhân có thể là do vitamin D, một loại dưỡng chất tan trong chất béo, bị giữ lại trong các mô mỡ, khiến lượng vitamin D lưu hành trong máu giảm xuống.
4. Ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên cho cơ thể thông qua quá trình tổng hợp trong da. Tuy nhiên, nhiều người hiện nay ít có thời gian tiếp xúc với ánh nắng, đặc biệt là những người sống ở khu vực có khí hậu lạnh hoặc làm việc trong văn phòng cả ngày. Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao cũng làm giảm khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời, vì kem chống nắng ngăn cản tia UVB, loại tia cần thiết để kích thích quá trình sản xuất vitamin D trong da.
5. Tuổi tác ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp vitamin D
Khi cơ thể già đi, khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời giảm sút đáng kể. Điều này xảy ra do sự suy giảm chức năng của da và thận, hai cơ quan quan trọng trong quá trình sản xuất và kích hoạt vitamin D. Người lớn tuổi, đặc biệt là những người trên 65 tuổi, thường gặp phải tình trạng thiếu hụt vitamin D và cần bổ sung từ nguồn bên ngoài như thực phẩm chức năng hoặc chế độ ăn uống hợp lý.
6. Biến chứng từ các bệnh lý mãn tính
Một số bệnh lý mãn tính có thể làm giảm mức vitamin D trong cơ thể. Các bệnh về thận, hạch bạch huyết, cường giáp, và các bệnh liên quan đến hệ miễn dịch đều có khả năng ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ hoặc sử dụng vitamin D. Đối với những bệnh nhân mắc các bệnh này, việc theo dõi và bổ sung vitamin D là điều cần thiết để tránh các biến chứng liên quan đến sức khỏe xương và hệ miễn dịch.
7. Ảnh hưởng của thuốc
Sử dụng một số loại thuốc trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ và duy trì mức vitamin D trong cơ thể. Ví dụ, thuốc Glucocorticoid (thuốc chống viêm), thuốc điều trị HIV/AIDS, thuốc kháng nấm và thuốc chống động kinh có thể làm giảm mức vitamin D, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nếu không được bổ sung đầy đủ.
Xem thêm: Phương pháp cấy ghép răng Implant là gì? Chi phí cấy ghép răng Implant
Đối tượng dễ bị thiếu hụt vitamin D
Thiếu hụt vitamin D là vấn đề phổ biến ở nhiều nhóm đối tượng, đặc biệt là những người có nhu cầu cao hơn hoặc gặp khó khăn trong việc tổng hợp và hấp thu vitamin này. Dưới đây là các nhóm đối tượng dễ bị thiếu hụt vitamin D và cần được chú trọng trong việc bổ sung:
1. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ bú mẹ hoàn toàn, dễ bị thiếu hụt vitamin D vì sữa mẹ không chứa đủ lượng vitamin D cần thiết. Ngoài ra, trẻ nhỏ thường ít tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là trong các tháng mùa đông hoặc ở các khu vực có khí hậu lạnh, làm giảm khả năng tổng hợp vitamin D. Thiếu vitamin D ở trẻ em có thể dẫn đến bệnh còi xương và ảnh hưởng đến sự phát triển xương.
2. Người cao tuổi
Người cao tuổi có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin D do chức năng da và thận giảm, làm giảm khả năng tổng hợp và chuyển hóa vitamin D. Họ cũng thường ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hơn và có thể không nhận đủ vitamin D từ chế độ ăn uống. Thiếu hụt vitamin D ở người lớn tuổi có thể gây loãng xương, yếu cơ và gia tăng nguy cơ té ngã và gãy xương.
3. Người có làn da sẫm màu
Những người có làn da sẫm màu có nguy cơ thiếu hụt vitamin D cao hơn vì da chứa nhiều melanin, một chất có khả năng làm giảm sự hấp thụ tia UVB từ ánh nắng mặt trời. Do đó, quá trình tổng hợp vitamin D trong da bị suy giảm, đặc biệt là đối với những người sống ở khu vực có ít ánh nắng hoặc ít tiếp xúc với mặt trời.
4. Người béo phì
Người béo phì có nguy cơ thiếu vitamin D cao hơn vì vitamin D là chất tan trong chất béo. Ở những người có lượng mỡ cơ thể cao, vitamin D thường bị giữ lại trong các mô mỡ, làm giảm lượng vitamin D lưu thông trong máu và ảnh hưởng đến khả năng sử dụng vitamin này của cơ thể.
5. Người đang sử dụng một số loại thuốc điều trị
Một số loại thuốc như thuốc điều trị bệnh mỡ trong máu, thuốc chống động kinh, thuốc kháng viêm, và thuốc điều trị HIV/AIDS có thể làm giảm nồng độ vitamin D trong cơ thể. Những thuốc này có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa hoặc hấp thụ vitamin D, dẫn đến thiếu hụt nếu không được bổ sung đủ lượng cần thiết.
6. Người mắc các bệnh về tiêu hóa
Những người mắc các bệnh lý về tiêu hóa như bệnh Celiac, bệnh viêm ruột, bệnh gan hoặc bệnh tụy có nguy cơ bị giảm khả năng hấp thụ vitamin D. Những bệnh này gây tổn thương niêm mạc ruột hoặc làm giảm quá trình tiêu hóa và hấp thụ các dưỡng chất từ thực phẩm, bao gồm cả vitamin D.
