Thiếu vitamin D là một vấn đề sức khỏe ngày càng phổ biến, ảnh hưởng đến nhiều người trên toàn thế giới. Các triệu chứng của tình trạng thiếu hụt này có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ thiếu vitamin D và từng cá nhân. Dưới đây là chi tiết về các triệu chứng cảnh báo thiếu vitamin D, nhóm người có nguy cơ cao và cách bổ sung hiệu quả.
1. Triệu chứng khi thiếu vitamin D
Theo Tiến sĩ Mindy Lacey, Phòng khám y học gia đình Trung tâm ngoại trú Durham (Hoa Kỳ), thiếu vitamin D đang ngày càng trở nên phổ biến trong vài năm trở lại đây. Nhiều người bị thiếu hụt vitamin D không có triệu chứng rõ ràng, tuy nhiên, nếu tình trạng thiếu hụt trở nên nghiêm trọng hơn, các triệu chứng sẽ dần xuất hiện và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Dưới đây là 9 triệu chứng phổ biến cảnh báo cơ thể có thể đang thiếu hụt vitamin D:
- Mệt mỏi: Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của việc thiếu vitamin D là cảm giác mệt mỏi liên tục, không cải thiện ngay cả khi đã nghỉ ngơi đầy đủ.
- Ngủ không ngon giấc: Thiếu vitamin D có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, khiến bạn dễ thức dậy giữa đêm và khó ngủ lại.
- Đau xương và nhức cơ: Đau nhức xương khớp, đặc biệt là vùng hông và lưng, có thể là dấu hiệu của việc thiếu vitamin D. Tình trạng này có thể dẫn đến loãng xương và làm xương trở nên yếu hơn.
- Trầm cảm hoặc cảm giác buồn bã: Thiếu vitamin D cũng có thể liên quan đến tâm trạng, đặc biệt là trầm cảm hoặc cảm giác buồn bã không rõ nguyên nhân.
- Rụng tóc: Tình trạng rụng tóc có thể gia tăng khi cơ thể thiếu vitamin D, đặc biệt là khi thiếu hụt kéo dài.
- Yếu cơ: Sức mạnh cơ bắp cũng bị suy giảm khi thiếu vitamin D, khiến bạn dễ cảm thấy yếu ớt, khó duy trì các hoạt động thể chất hàng ngày.
- Ăn mất ngon: Sự thay đổi về cảm giác thèm ăn hoặc mất hứng thú với thức ăn cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo.
- Dễ bị bệnh hơn: Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng. Khi thiếu hụt vitamin D, bạn dễ bị bệnh hơn và thời gian hồi phục cũng kéo dài hơn.
- Da nhợt nhạt: Làn da trở nên nhợt nhạt, thiếu sức sống cũng là một dấu hiệu rõ ràng khi cơ thể không nhận đủ vitamin D.
Nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào kể trên, việc kiểm tra nồng độ vitamin D bằng xét nghiệm máu là cần thiết để đánh giá chính xác tình trạng thiếu hụt và đưa ra phương án điều trị phù hợp.
2. Nhóm đối tượng có nguy cơ thiếu vitamin D cao
Một số người có nguy cơ thiếu hụt vitamin D cao hơn do các yếu tố như tuổi tác, điều kiện sống, hoặc tình trạng sức khỏe. Dưới đây là các nhóm đối tượng cần đặc biệt chú ý đến việc bổ sung vitamin D:
- Người cao tuổi: Những người lớn tuổi, đặc biệt là người sống trong nhà hoặc ít tiếp xúc với ánh nắng, có nguy cơ thiếu vitamin D cao hơn. Khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh sáng mặt trời của da giảm dần theo tuổi tác.
- Người béo phì: Chất béo trong cơ thể có thể giữ lại vitamin D, làm giảm lượng vitamin D lưu hành trong máu, gây ra tình trạng thiếu hụt, đặc biệt ở những người có chỉ số BMI cao.
- Người mắc bệnh loãng xương: Thiếu vitamin D là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến loãng xương. Người mắc bệnh này cần bổ sung vitamin D đầy đủ để cải thiện tình trạng xương yếu và ngăn ngừa gãy xương.
- Người mắc các rối loạn hấp thu kém: Các bệnh lý như bệnh Celiac, bệnh viêm ruột, và bệnh gan làm giảm khả năng hấp thụ vitamin D từ thực phẩm, dẫn đến thiếu hụt.
Ngoài ra, trẻ sơ sinh bú sữa mẹ cũng cần bổ sung vitamin D vì hàm lượng vitamin D trong sữa mẹ thường không đủ để đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ. Trẻ sơ sinh đến 12 tháng tuổi nên tiêu thụ 400 đơn vị quốc tế (IU) mỗi ngày để đảm bảo lượng vitamin D cần thiết.
3. Phương pháp bổ sung vitamin D hiệu quả
Có nhiều cách để tăng cường lượng vitamin D cho cơ thể, từ thực phẩm cho đến ánh sáng mặt trời và các sản phẩm bổ sung. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
- Ăn thực phẩm giàu vitamin D: Một số loại thực phẩm tự nhiên giàu vitamin D như cá béo (cá hồi, cá thu, cá ngừ), gan bò, lòng đỏ trứng và gan cá. Các loại cá đóng hộp như cá mòi và cá trích cũng là nguồn cung cấp vitamin D hiệu quả.
- Thực phẩm bổ sung vitamin D: Ngoài các thực phẩm tự nhiên, nhiều loại thực phẩm đã được tăng cường thêm vitamin D như sữa, ngũ cốc, và nước cam. Bổ sung các thực phẩm này vào chế độ ăn uống hàng ngày sẽ giúp đảm bảo cung cấp đủ vitamin D cho cơ thể.
- Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời: Da sẽ tự tổng hợp vitamin D khi tiếp xúc với tia UVB từ ánh sáng mặt trời. Tuy nhiên, để bảo vệ da khỏi tia cực tím, hãy sử dụng kem chống nắng cho những vùng da nhạy cảm và chỉ nên phơi nắng trong khoảng thời gian ngắn. Điều này đặc biệt quan trọng trong những tháng mùa đông khi ánh sáng mặt trời yếu hơn.
Nếu không có điều kiện tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đủ thường xuyên, việc bổ sung vitamin D thông qua chế độ ăn uống và các loại thực phẩm chức năng là cần thiết. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo mức vitamin D phù hợp cho cơ thể.
4. Bổ sung vitamin D có an toàn không?
Bổ sung vitamin D ở liều khuyến nghị là an toàn và không gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc bổ sung quá liều có thể gây ra một số vấn đề như táo bón, khô miệng, và trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến buồn nôn, nôn, lú lẫn, và thậm chí gây sỏi thận. Do đó, hãy luôn tuân theo hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thực phẩm chức năng chứa vitamin D.
Xem thêm: Phương pháp cấy ghép răng implant là gì?
5. Phân biệt giữa vitamin D2 và D3
Vitamin D có hai dạng chính là D2 (ergocalciferol) và D3 (cholecalciferol). Mặc dù cả hai dạng đều có thể được cơ thể hấp thụ, các nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin D3 hiệu quả hơn so với D2 trong việc tăng nồng độ vitamin D trong máu. Do đó, hầu hết các chuyên gia khuyến nghị nên bổ sung vitamin D3 để đạt hiệu quả tốt nhất.
