Sau quá trình mài răng để bọc sứ, không ít người cảm thấy lo lắng khi phát hiện trên bề mặt răng thật còn lại có những vết rạn nứt li ti. Đây có phải là dấu hiệu đáng báo động hay không? Bài viết dưới đây sẽ đi sâu vào giải thích chi tiết nguyên nhân, những tác hại tiềm ẩn và hướng dẫn cách xử lý an toàn, kịp thời để bảo vệ tối đa sức khỏe răng miệng của bạn.
Sau khi mài răng bọc sứ, bề mặt răng bị rạn nứt có sao không?
Mức độ nguy hiểm của việc rạn nứt bề mặt răng sau khi mài phụ thuộc vào mức độ và phạm vi của vết nứt, có thể từ nhẹ đến nghiêm trọng.
Giải thích mức độ nguy hiểm khi răng sứ bị rạn (hoặc răng thật sau mài bị rạn)
Rạn nứt trên bề mặt răng thật (sau khi mài) là một vấn đề cần được quan tâm. Mặc dù răng đã được bọc sứ bảo vệ, nếu bề mặt răng thật bên trong bị tổn thương, nguy cơ các vấn đề nha khoa vẫn rất cao. Vết rạn nứt tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và phát triển.
Trường hợp nào rạn nứt nhẹ, có thể xử lý đơn giản
- Vết rạn nứt nhỏ, li ti (Hairline cracks): Chỉ xuất hiện trên lớp men răng bên ngoài, không gây ê buốt hoặc đau nhức khi ăn uống.
- Xử lý: Trường hợp này thường không quá nguy hiểm. Bác sĩ có thể chỉ cần theo dõi định kỳ hoặc thực hiện đánh bóng nhẹ nhàng để loại bỏ các cạnh sắc. Trong một số trường hợp, nếu mão sứ chưa bọc, có thể trám bù một lớp men mỏng để tăng cường bảo vệ.
Khi nào rạn nứt nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng và thẩm mỹ
- Vết nứt sâu, kéo dài: Xuyên qua men răng, ảnh hưởng đến ngà răng, thậm chí chạm đến tủy răng.
- Dấu hiệu kèm theo: Xuất hiện tình trạng ê buốt kéo dài, đặc biệt khi ăn nóng, lạnh hoặc cắn mạnh; đau nhức tự phát hoặc khi có lực tác động.
- Hậu quả: Nứt sâu có thể dẫn đến viêm tủy, sâu răng nghiêm trọng dưới mão sứ, thậm chí làm gãy vỡ phần răng thật còn lại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng ăn nhai và thẩm mỹ nụ cười.
Nguyên nhân khiến răng bọc sứ bị rạn nứt sau khi mài
Tình trạng răng thật bị rạn nứt sau khi mài cùi không phải ngẫu nhiên mà thường xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm cả yếu tố chủ quan và khách quan.
Mài răng quá nhiều, làm yếu cấu trúc
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Nếu bác sĩ mài răng quá mức cần thiết, lớp men răng và ngà răng bị loại bỏ quá nhiều, làm giảm khả năng chịu lực và sức bền vốn có của răng. Cùi răng còn lại trở nên quá mỏng manh, dễ phát sinh các vết rạn nứt dưới tác động của lực cắn thông thường.
Kỹ thuật nha khoa không chính xác
- Thao tác mài thô bạo: Bác sĩ sử dụng lực quá mạnh hoặc không đồng đều trong quá trình mài có thể gây chấn thương, tạo áp lực đột ngột lên cấu trúc răng.
- Nhiệt độ: Không làm mát đầy đủ trong khi mài có thể làm nóng cùi răng, gây sốc nhiệt và làm nứt vỡ các mao mạch trong tủy, dẫn đến các vết rạn nứt vi mô trên bề mặt.
Răng thật vốn đã yếu hoặc có bệnh lý nha chu
Nếu răng thật trước khi bọc sứ đã có sẵn các vấn đề như sâu răng lớn, tủy răng bị tổn thương, hoặc đang mắc các bệnh lý nha chu (viêm nướu, viêm nha chu), cấu trúc răng đã suy yếu. Quá trình mài cùi răng, dù nhẹ nhàng, vẫn có thể làm vết nứt cũ lan rộng hoặc tạo ra các vết nứt mới.
Chất liệu sứ kém chất lượng (áp lực sứ lên răng thật)
Trong một số trường hợp, nếu mão sứ được chế tác không chuẩn xác về mặt kỹ thuật (quá dày hoặc quá mỏng), hoặc sử dụng vật liệu kém chất lượng, nó có thể tạo ra các điểm chạm cộm hoặc phân tán lực cắn không đều lên cùi răng thật bên dưới, lâu dài dẫn đến rạn nứt cùi răng.
Thói quen xấu: nghiến răng, cắn đồ cứng
- Nghiến răng (Bruxism): Thói quen nghiến răng vô thức (nhất là khi ngủ) tạo ra lực ma sát và áp lực cực lớn lên toàn bộ hàm răng, bao gồm cả răng đã mài cùi. Lực này có thể làm nứt không chỉ mão sứ mà còn cả cùi răng thật.
- Cắn đồ cứng: Thường xuyên cắn các vật cứng như đá lạnh, bút, hoặc khui nắp chai bằng răng cũng là nguyên nhân gây chấn thương và nứt vỡ.
Hậu quả nếu không xử lý răng bọc sứ bị rạn nứt
Việc bỏ qua các vết rạn nứt trên cùi răng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng và phức tạp hơn rất nhiều.
Gây ê buốt, đau nhức khi ăn nhai
Các vết rạn nứt là con đường dẫn truyền kích thích từ môi trường bên ngoài (nóng, lạnh, chua, ngọt) vào ngà răng và tủy răng. Điều này gây ra cảm giác ê buốt kéo dài, làm người bệnh khó chịu và giảm chất lượng cuộc sống, ăn uống không ngon miệng.
Tăng nguy cơ sâu răng, viêm tủy, viêm lợi
Vi khuẩn và mảng bám dễ dàng tích tụ và ẩn náu trong các khe nứt, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển sâu răng dưới mão sứ. Nếu không điều trị kịp thời, nhiễm trùng sẽ lan sâu vào tủy, gây viêm tủy nặng, áp xe chân răng, thậm chí là viêm lợi xung quanh chân răng sứ.
Ảnh hưởng thẩm mỹ nụ cười
Rạn nứt nghiêm trọng có thể làm cùi răng thật bên trong yếu đi, dẫn đến mão sứ bị nứt hoặc vỡ theo. Điều này không chỉ gây đau mà còn phá hỏng hoàn toàn vẻ đẹp thẩm mỹ của nụ cười, làm người bệnh mất tự tin khi giao tiếp.
Nguy cơ gãy vỡ răng sứ, mất răng thật bên trong
Trong tình huống xấu nhất, nếu vết nứt quá sâu và lớn, cùi răng có thể bị gãy vỡ hoàn toàn. Điều này khiến mão sứ bị lung lay, rơi ra, và toàn bộ răng thật không còn khả năng phục hồi. Việc mất răng thật bên trong sẽ buộc phải chuyển sang các phương pháp phức tạp hơn như trồng răng Implant.
Cách xử lý khi răng sứ bị rạn nứt
Khi phát hiện dấu hiệu rạn nứt, bạn cần đến nha khoa uy tín để được bác sĩ thăm khám và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất tùy vào mức độ tổn thương.
Điều trị bảo tồn khi rạn nhẹ
- Đánh bóng, trám bù men sứ: Đối với các vết rạn nhỏ, bác sĩ sẽ tiến hành làm mịn (đánh bóng) hoặc sử dụng vật liệu nha khoa chuyên dụng để trám bít các vết nứt, ngăn vi khuẩn xâm nhập và bảo vệ tủy răng.
- Theo dõi định kỳ với bác sĩ: Sau khi xử lý, việc tái khám định kỳ (3-6 tháng/lần) là bắt buộc để theo dõi sát sao tình trạng của vết rạn, đảm bảo không có biến chứng phát sinh.
Thay mão sứ mới khi rạn nặng
- Loại bỏ mão sứ cũ: Nếu rạn nứt nghiêm trọng đã gây sâu răng hoặc viêm tủy, bác sĩ sẽ tháo bỏ mão sứ cũ.
- Điều trị tủy (nếu cần): Tủy răng sẽ được chữa trị triệt để nếu đã bị viêm nhiễm.
- Chụp sứ mới với chất liệu bền chắc hơn: Sau khi điều trị cùi răng thật ổn định, bác sĩ sẽ tiến hành lấy dấu và bọc mão sứ mới. Lần này, cần ưu tiên chọn chất liệu sứ cao cấp, có khả năng chịu lực tốt hơn để bảo vệ cùi răng thật.
Trồng răng Implant khi mất răng
- Khi răng gãy hoàn toàn, không thể bảo tồn: Đây là giải pháp cuối cùng khi cùi răng thật bị gãy vỡ quá nhiều, không thể làm trụ cho mão sứ.
- Implant giúp khôi phục ăn nhai, ngăn tiêu xương hàm: Bác sĩ sẽ đặt trụ Implant vào xương hàm. Phương pháp này giúp khôi phục cả chân răng và thân răng, đảm bảo chức năng ăn nhai gần như răng thật và quan trọng là ngăn chặn tình trạng tiêu xương hàm.
Cách phòng ngừa rạn nứt sau khi mài răng bọc sứ
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Áp dụng các biện pháp sau để giảm thiểu tối đa nguy cơ rạn nứt cùi răng.
- Chọn nha khoa uy tín, bác sĩ có kinh nghiệm: Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu. Bác sĩ giỏi sẽ thực hiện kỹ thuật mài răng chuẩn xác, hạn chế tối đa việc mài quá mức và đảm bảo quy trình vô trùng, làm mát trong khi thực hiện.
- Sử dụng chất liệu sứ chất lượng cao: Lựa chọn các dòng sứ có nguồn gốc rõ ràng, khả năng chịu lực tốt và độ bền cao (ví dụ: Zirconia, Lava Plus) để đảm bảo độ bền cho cả mão sứ và giảm thiểu áp lực lên cùi răng thật.
- Tránh nghiến răng, cắn vật cứng: Cần chủ động thay đổi thói quen xấu. Nếu bị nghiến răng khi ngủ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đeo máng chống nghiến nhằm bảo vệ răng.
- Vệ sinh răng miệng đúng cách, tái khám định kỳ: Chải răng nhẹ nhàng, sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng. Tái khám theo lịch hẹn (thường 6 tháng/lần) giúp bác sĩ kịp thời phát hiện và can thiệp ngay khi có dấu hiệu rạn nứt nhỏ.
Khi nào nên đến nha sĩ ngay?
Nếu bạn đã bọc sứ và nhận thấy một trong các dấu hiệu dưới đây, hãy liên hệ nha sĩ càng sớm càng tốt:
- Xuất hiện ê buốt kéo dài: Cảm giác ê buốt không giảm đi sau vài ngày, đặc biệt là khi tiếp xúc với thức ăn nóng/lạnh.
- Mảnh sứ vỡ lớn, ảnh hưởng ăn nhai: Mão sứ bị nứt, vỡ một phần hoặc toàn bộ, gây khó khăn và đau khi cắn.
- Đau nhức, viêm nướu quanh răng bọc sứ: Đau âm ỉ hoặc dữ dội, nướu răng sưng đỏ, chảy máu, là dấu hiệu của viêm nhiễm.
